Wat is het verschil tussen letterlijk en figuurlijk?

Het verschil tussen letterlijk en figuurlijk is fundamenteel voor goed taalgebruik en begrip.

Letterlijk

Betekent exact zoals gezegd/geschreven - de werkelijke, feitelijke betekenis zonder interpretatie.

• "Het regent" letterlijk = waterdruppels vallen uit de lucht

Figuurlijk

Is beeldspraak - overdreven of symbolisch bedoeld, niet werkelijk gebeurend.

• "Het regent pijpenstelen" = het regent heel hard (geen echte pijpenstelen)

Voorbeelden verwarring

• "Ik sterf van de honger" (figuurlijk - heel veel honger)
• "Mijn hart brak" (figuurlijk - emotioneel verdriet)
• "De kamer explodeerde" (meestal figuurlijk - veel lawaai/chaos)

Wanneer wat gebruiken

• Formele teksten: Vaak letterlijk
• Creatief schrijven: Veel figuurlijk
• Instructies: Altijd letterlijk
• Poëzie: Vooral figuurlijk

Veelvoorkomende figuurlijke uitdrukkingen

• "De spijker op zijn kop slaan"
• "Een appeltje te schillen hebben"
• "De kat uit de boom kijken"

Modern misbruik

"Letterlijk" wordt vaak foutief gebruikt als versterking:

• "Ik was letterlijk dood van schrik" (technisch incorrect)
• Ironisch gebruik groeit maar blijft technisch incorrect

Tips

• Bij twijfel context bekijken
• In zakelijke communicatie vermijd dubbelzinnigheid
• Humor vaak figuurlijk
• Let op cultuurverschillen in beeldspraak

Voor anderstaligen

• Figuurlijk Nederlands vaak lastig
• Uitleggen niet letterlijk nemen

Bewust gebruik verrijkt taal!